De drie-dubbele opvoedparadox

Het thema kinder- en opvoedboeken en de toepassing op de ‘volwassen’ wereld blijft mij boeien. Op aanraden van mijn vrouw las ik het boek Jagen, Verzamelen, Opvoeden van Michaeleen Doucleff. In haar zoektocht naar een methode om van een commandeer en controle relatie met haar dochter met veel strijd naar een harmonieuze relatie te gaan, besluit de schrijfster raad te zoeken bij een aantal samenlevingen die nog volgens hun traditionele cultuur leven (de Maya, Inuit en Hadzebe). Naast een aantal prachtige ‘oh, zo kan het dus ook’ inzichten met betrekking tot het omgaan met Cai en Yva leverde het boek ook een drietal paradoxale perspectieven op mijn wereldbeeld.

Allereerst laat de schrijfster zien dat ook in de opvoedboekenwereld, net als in bijna elk, op wetenschappelijk onderzoek gebaseerd werkveld, een enorme bias zit. Bijna al het onderzoek en dus de boeken die daar over geschreven worden, zijn gebaseerd op een steekproef van de WEIRD (western educated industrialized rich democratic) populatie, terwijl deze slechts 12% van de totale wereldbevolking bevat. Door alleen daar naar te kijken missen we dus 88% van de ‘oh, zo kan het dus ook’ mogelijkheden.

Daarnaast het mooie inzicht dat het oude zoveel wijsheid bevat, vaak meer dan het nieuwe en dat het antwoord opvallend vaak ligt in minder en niet in meer. Dus, minder speelgoed, minder controle, minder ingrijpen, minder kritiek en, even belangrijk, minder lof.

Door hier op te minderen en kinderen een volwaardig lid van het gezin te maken, door hun hulp te onconditioneel te accepteren, manieren te verzinnen om ze te betrekken bij de dagelijkse bezigheden en ze de autonomie te geven tot hun eigen invulling van hun bezigheden, worden kinderen en ouders blijer en rustiger, is er minder strijd en boosheid en blijken kinderen ontzettend behulpzaam te zijn, veel verantwoordelijkheid op zich te kunnen nemen en tot hele creatieve oplossingen te kunnen komen.

Dit leidt bij mij tot het laatste paradoxale perspectief. Want als minderen op al die bovengenoemde zaken leidt tot meer blijheid, minder boosheid, meer hulp, verantwoordelijkheid en creativiteit voor kinderen, waarom blijven wij als volwassenen elkaar maar reviews en feedback geven, to do lijsten maken, elkaar positief, maar vaker negatief becommentariëren op social media en vooral veel spullen kopen?

Het boek gaat er niet op in, maar misschien is het net als Haribo: macht Kinder froh – und Erwachsene ebenso…